Veilig vrijen

Niet veilig vrijen is gevaarlijk. Eén van de gevaren van onveilig sexueel contact is dat men een ziekte kan oplopen. Dat kan gaan van onschuldige maar uiterst vervelende schaamluizen tot levensgevaarlijke besmettingen als hiv. Bepaalde ziekten zoals herpes genitalis, genitale wratten, gonorroe en chlamydia, kunnen bijna uitsluitend worden overgedragen via sexueel contact en worden dan ook sexueel overdraagbare aandoeningen (SOA) genoemd.

Andere, zoals hepatitis B en C en hiv-infectie, kunnen ook anders worden overgedragen. Drugsverslaafden die elkaars naalden gebruiken lopen het risico hierdoor te worden besmet.

Video: hoe gebruik je een condoom?

Risico's inschatten

Het is belangrijk dat u het risico op een SOA kan inschatten, zodat u verantwoord kan besluiten of u een bepaald risico wilt lopen. U moet weten hoe een infectie zich kan verspreiden en welke sexuele handelingen risico's met zich kunnen mee brengen. Als je denkt dat je besmet kan geraken, of als je niet kan beoordelen hoe groot het risico is, dan moet u voor uw eigen veiligheid een condoom gebruiken of simpelweg geen sex hebben. Geen onbeschermde sex hebben zolang je niet weet of uzelf of uw partner geen SOA hebben.

Riskante handelingen

Ziekten als hepatitis B en C en hiv-besmetting kunnen door sperma, bloed en vaginale afscheiding worden overgedragen.

Chlamidia kan enkel overgedragen worden door geslachtsgemeenschap.

Andere ziekten zoals genitale wratten, verspreiden zich door direct contact met de zweertjes of wratten. Het meest vatbaar zijn de huid van de geslachtsdelen en de slijmvliezen van de vagina, anus, mond en urinebuis. Anale penetratie is het meest risicovol omdat slijmvliezen van de anus en het rectum gemakkelijk beschadigd kunnen worden waardoor de ziekteverwekkers in de bloedbaan kunnen terechtkomen.

Wanneer heb je een groter risico op een SOA?

Het risico op een SOA wordt groter indien je meer sexuele contacten hebt en onveilig vrijt. Een monogame relatie met een partner van wie je zeker bent dat deze geen SOA heeft is het veiligst. Je bent kwetsbaarder als u of uw partner sex heeft gehad met een ander persoon, vooral als daarbij geen condoom is gebruikt.

U en uw partner kunnen ook SOA hebben waarvan de symptomen nog niet zichtbaar zijn. Voorbeelden van deze aandoening zijn een genitale chlamydia-infectie en wratten, deze hebben een incubatietijd van negen maanden, waarin men wel besmet is, maar nog geen verschijnselen heeft. Een hiv-test kan in de eerste drie maanden na besmetting nog negatief zijn. Sexueel contact zonder condoom is in deze situatie riskant.

Sommige SOA's heersen in bepaalde bevolkingsgroepen meer dan andere. Hiv-infecties komen vooral onder bepaalde bevolkingsgroepen meer voor dan andere, vooral in delen van Afrika en Azië onder heroïnehoeren en drugsverslaafden die naalden delen en onder mensen die onbeschermde anale sex bedrijven. U loopt meer dan gemiddeld risico als u met iemand uit één van deze groepen onveilige sex hebt zonder condoom.

Wat kan jij doen om SOA te vermijden?

Condooms kunnen u beschermen tegen aandoeningen die bij geslachtsgemeenschap worden overgedragen. Ze beschermen u echter niet tegen contact met zweertjes en wratten die zich op onbeschermde lichaamsdelen bevinden, er is ook geen bescherming tegen luizen of schurft.

Als je ervoor kiest om te vrijen zonder condoom dat moet u er zeker van zijn dat u of uw partner geen besmettelijke ziekte heeft. Praat eerlijk over uw vorige sexuele contacten, vooral als u tot de risicogroepen behoort. Als u vermoedt dat u een infectie zou kunnen hebben, vraag dan een onderzoek naar SOA aan.

Bij een hiv-infectie is er een peroide van twee tot drie maanden waarin u wel besmet bent maar het virus nog niet kan worden opgespoord. Er wordt aangeraden om bij een nieuwe relatie gedurende de eerste drie maanden condooms te gebruiken en dan een hiv-test te ondergaan.

Als u en uw partner er eenmaal zeker van zijn dat jullie geen SOA hebben is monogamie de meest effectieve manier om uzelf te beschermen. Als u geslachtsgemeenschap heeft met een andere partner, gebruik dan een condoom.

Sexuele handelingen met een laag besmettingsrisico zijn kussen op de mond en wederzijdse masturbatie. Handelingen zonder risico zijn deze waarbij de geslachtsdelen niet betrokken zijn.